Marka Alma Süreci ve Koşulları
Avrupa Konseyi’nin Yerel Düzeyde Yenilikçilik ve İyi Yönetişim Stratejisi’ne taraf olan üye ülkelerdeki yerel yönetimler, bölgesel ve merkezi hükümetler ELoGE almak için başvurabilirler.
ELoGE markası Avrupa Konseyi tarafından onaylanan ve yetkilendirilen Ulusal Platform tarafından verilmektedir. Bu platformu oluşturan kurumlar tarafından belirlenen bağımsız ve kıdemli uzmanlar tarafından bir jüri oluşturulur. Ulusal Platform adına bu jüri başvuruları belirli kriterler ışığında değerlendirmekte ve başvuru yapan yerel yönetimlerden Avrupa Yönetişim Mükemmellik Markası koşullarını sağlayan tüm yerel yönetimlere 1 yıllık süre için kullanım hakkı vermektedir. Yerel yönetimlerin markaya her yıl başvuru yaparak koşulları yerine getirdiğini kanıtlaması gerekmektedir. Bu şekilde yerel yönetimlerin iyi yönetişim açısından standartları korumaları ve sürekli olarak kendilerini geliştirmeleri teşvik edilmektedir. Sürecin sonunda, her yıl ülke raporu hazırlanarak ELoGE başvurusu yapan yerel yönetimler ve onların markayı alma durumları Avrupa Konseyi’ne bildirilmektedir.
Yerel yönetimler 12 ilkeye ve bunları yansıtan hedefler ile göstergelere dayalı olarak öz değerlendirme, vatandaş anketi, meclis üyesi ve personel anketi olmak üzere dört temel araç yardımıyla değerlendirilmektedir. Öz değerlendirme çerçevesiyle yerel yönetimin kendi değerlendirmesini yapması sağlanırken, vatandaş anketi, meclis üyesi ve personel anketleriyle yerel yönetimin değerlendirmesinin güvenilirliği test edilmektedir. Yerel yönetimlerin temel hedef kitlesi vatandaşlardır.
Vatandaş anketiyle vatandaşlar, hem yerel yönetimi ilgili ilke çerçevesinde puanlarken hem de ilkelerin yerelde somut karşılığını değerlendirme imkânı elde etmektedir. Yerel yönetimin karar organı olan meclis ise seçilmiş üyelerden oluşmakta olup vatandaşlara karşı sorumluluklara sahiptir. Meclis üyesi anketi ise yerel yönetim karar vericilerinin iyi yönetişim kültür ve uygulamalarını yerel yönetimde değerlendirmesine imkân sağlar. Personel anketi ile de kurumun iç paydaşlarının kendi kurumlarını iyi yönetişim açısından değerlendirmesi yapılır. Bu değerlendirmelerin amacı ise kurumun 360 derece bakış açısı ile iyi yönetişim açısından durumu tespit etmektir.
Başvuru Süreci
ELoGE bir yıl boyunca geçerli olup, yerel yönetimlerin markayı almak için her yıl Ulusal Platform’a başvuru yapmaları gerekir. Başvuru süreci ve onu takiben yapılan değerlendirme süreci şu şekilde ilerlemektedir:
Başvuru Sürecinin Adımları
Başvuru süreci, Ulusal Platform tarafından Marka başvuru duyurusunun yapılmasıyla başlar. İki kademeli olarak ilerleyen bu süreçte, ilgili ön başvuru kriterlerini yerine getiren yerel yönetimler Marka için başvuru yapmaya hak kazanırlar.
Başvuruyu duyuran Ulusal Platform, marka tanıtımı ve başvuru sürecinin detaylarının anlatılacağı bir tanıtım etkinliği düzenler. Tanıtım toplantısı ilgili kurum/ların internet sitesinden duyurulur.
Talep eden yerel yönetim başkanları, çalışanları ve meclis üyeleri için Avrupa Konseyi sertifikalı Avrupa Yönetişim Mükemmelliği Markası eğitmenleri tarafından ELoGE eğitimleri verilir.
Başvuru sürecine ilişkin gerekli detayları öğrenen yerel yönetimler ilgili dokümanların ve kanıtların hazırlık sürecine başlar. Öz Değerlendirme Çerçevesinde yer alan 72 göstergenin her biri için kanıtlar toplanır. Mevcut Vatandaş Anketi’nin bölgede ikamet eden vatandaşlarca doldurulması için gerekli süreçler yürütülür. Bundan sonra, Meclis Üyesi Anketi ve Personel Anketi gerçekleştirilir.
Bu süreçleri tamamlayan ve verileri Avrupa Konseyi’nin öngördüğü şekilde analiz eden yerel yönetimler Ulusal Platform’a başvurularını yaparlar.
Değerlendirme Süreci
Değerlendirme süreci, yerel yönetimlerin başvuru evraklarını eksiksiz tamamlaması ve Ulusal Platform’a ilgili kanıtlarla başvuru yapmasıyla başlar. Ulusal Platform kendisine yapılan başvuruları şekil yönünden inceler ve eksiksiz olan başvuruları bir sonraki aşamaya taşır.
Değerlendirme Sürecinin Adımları
Bu aşamada Avrupa Yönetişim Mükemmelliği Markası eğitmenleri ve ilgili uzmanlar tarafından kanıt incelemesi gerçekleştirilir. Bu inceleme sonucu jüri üyelerine yönelik Ön Değerlendirme Raporu oluşturulur. Ön Değerlendirme Raporu, alanında uzman, bağımsız jüri üyelerine gönderilir. Gönderilen değerlendirme raporları jüri üyeleri tarafından ilgili göstergeler ve bunlara uygun kanıtlar açısından incelenir. Bu inceleme sonucunda jüri değerlendirme toplantısında marka vermek konusunda karar alınır ve sonuç hak kazanan yere yönetimlere bildirilir. Markayı almaya hak kazanan yerel yönetimlere ödülleri düzenlenen Marka Ödül Töreni’nde takdim edilir. Son olarak, bütün süreç Ulusal Platform tarafından detaylı olarak Avrupa Konseyi’ne raporlanır.
Öz Değerlendirme Çerçevesi
İyi yönetişim kalitesini ölçme aracı olan Öz Değerlendirme Çerçevesi, yerel yönetimler başta olmak üzere bölgesel ve merkezi hükümetler tarafından uygulanabilir. Öz Değerlendirme Çerçevesinin amacı, iyi yönetişim ilkelerinin somut karşılıklarının yerel yönetimlerce benimsenmesi ve bütüncül bir bakış açısıyla kurumlarını değerlendirmeleridir. Soyut kavramların planlama, uygulama (faaliyet, hizmet, proje vb.) ve ölçme değerlendirme ile öğrenme gibi döngüdeki karşılıkları belirgin hale gelmektedir. Ayrıca, kurumu bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirme ve bütün resmi görme imkânı sunar. 12 ilke, 36 hedef ve 72 göstergeden oluşan bu öz değerlendirme aracında her ilkenin tanımı ve ilgili göstergesi aracılığıyla kurumda ölçülmek istenen uygulamalar detaylı bir şekilde açıklanmaktadır. Hedef, ilkenin temel bir bileşeniyle ilgili belirli bir başarı veya uyum düzeyi olarak anlaşılmalıdır. Gösterge ise ilgili hedefe ulaşmaya katkı sağlayan ayrıntılı bir ölçüt veya faaliyet olarak anlaşılmalıdır.
Yerel yönetimler, her bir gösterge için (öz değerlendirme/algılanan) başarı düzeyine göre uyum seviyesini belirtmelidir. Puanlama sistemi 0 ile 1 arasında değişir ve algılanan uyum düzeyini yansıtır:
Hiçbir Şekilde: Yerel yönetimin bu gösterge ile ilgili mevcut bir faaliyet veya planlaması yok.
Kısmen: Yerel yönetiminde ilgili gösterge için yeteri kadar faaliyet yok ama iyileşmeye dönük plan ve faaliyetler mevcut.
Yeterli Düzeyde: Yerel yönetimde ilgili gösterge için iyi geliştirilmiş plan ve faaliyetler var, ancak gelişim alanları da bulunuyor.
Tam Olarak: Yerel yönetimin ilgili gösterge ile bağlantılı gelişmiş düzeyde plan ve faaliyetler mevcut. Bu plan ve faaliyetler, veri temelli izleme, değerlendirme ve sürekli gelişime müsait biçimde yapılıyor.
Öz değerlendirme çerçevesini ve olası kanıtlar listesini Göstergeler sayfasında bulabilirsiniz.
Anketler
ELoGE Kıyaslama aracına ek olarak, ELoGE öz değerlendirme süreci vatandaşlara, seçilmiş yetkililere ve belediye personeline yönelik üç anketi de içermektedir. Her bir anket, İyi Demokratik Yönetişimin 12 İlkesinden her biri için bir soru içeren 12 sorudan oluşur:
Demokratik katılım; İnsan hakları; Hukukun üstünlüğü; Kamu etiği; Hesap verebilirlik; Açıklık ve şeffaflık; Etkin, etkili ve sağlam yönetim; Liderlik, yetkinlik ve kapasite; Duyarlılık; Sağlam mali ve ekonomik yönetim; Sürdürülebilirlik ve uzun vadeli yönelim; Değişime ve yeniliğe açıklık.
Anketler, belediye bünyesindeki iyi yönetişim uygulamalarının 360 derecelik değerlendirmesini tamamlamaya yardımcı olur. Tüm kilit paydaşlara ve aktörlere, yerel yönetimlerinin iyi demokratik yönetişimini ölçmeye katkıda bulunma fırsatı sunar. Anketlere verilen yanıtlar, kıyaslama öz değerlendirmesinin bulgularını, belediye tarafından ‘deneyimlenen’ iyi demokratik yönetişim algısıyla doğrulamak amacıyla kullanılır.
Tüm anketleri, Anketler sayfasında bulabilirsiniz.
